شاید نام سپتیک تانک را به عنوان یکی از مهم ترین ابزارهای تصفیه فاضلاب شنیده باشید. سپتیک تانک مخزنی است که به کمک فرایندهای بی هوازی از قبیل ته نشین سازی، شناور سازی، روش های بیولوژیکی فاضلاب را تصفیه می کند. سپتیک تانک ها در مدل های مختلف و با کاربردهای متفاوتی تولید و روانه بازار می شوند. اگر به دنبال آشنایی با انواع سپتیک تانک و کاربردهای آن هستید با ما همراه باشید.
معرفی سپتیک تانک
سپتیک تانک یک واحد پیش تصفیه است که باعث کاهش بار آلودگی فاضلاب می شود. این مخزن ساده ترین و پرکاربردترین واحد مورد استفاده در تصفیه فاضلاب به ویژه فاضلاب های بهداشتی- انسانی است. در این مخزن به کمک فرایندهای ته نشین سازی، شناورسازی و بیولوژیکی تصفیه صورت می گیرد. میزان تصفیه در انواع سپتیک تانک ۳۰ الی ۶۳ درصد است. استفاده از سپتیک تانک مانع از کور شدن سوراخ های چاه می شود. در روند تصفیه فاضلاب سپتیک تانک ها وظیفه تصفیه مقدماتی را بر عهده دارند که این کار کمک شایانی به زیست محیط منطقه می کند.
چربی گیری یکی دیگر از کارهایی است که سپتیک تانک ها انجام می دهند. ته نشین سازی و حذف ذرات روغن و موارد مشابه آن مانع از گرفتگی لوله ها و مسدود شدن آن ها می شود. این مخزن تمامی جامدات را از فاضلاب ورودی می گیرد و مایعی کدر و بد بو تحویل می دهد. از سپتیک تانک ها به طور گسترده ای در واحدهای مسکونی و ویلایی، مجتمع های اداری و تجاری، مجتمع های مسکونی، کارگاه های عمرانی و … استفاده می شود.
مزایای استفاده از سپتیک تانک
به طور کلی مزایای استفاده از انواع سپتیک تانک شامل موارد زیر می شود:
جلوگیری از مسدود سازی چاه های فاضلاب
جلوگیری از مسدود سازی لوله ها
کمک به تصفیه بهتر و سریع تر آب
کمک به حفظ ماهیت زیست کره
جلوگیری از آلودگی خاک منطقه
جلوگیری از آلودگی آب منطقه
کاربرد های سپتیک تانک
از جمله محل های پر استفاده انواع سپتیک فاضلاب می توان به موارد زیر اشاره کرد:
مجتمع های ورزشی
کارخانجات
گاوداری ها
هتل ها
رستوران ها
صنایع لبنی
ویلاهای شخصی
پایانه های مسافربری
سرویس های بهداشتی
توالت های عمومی
حفظ و نگهداری اگو شهری
استفاده به عنوان مخزن فاضلاب
شهرک های صنعتی
شهرک های مسکونی
ساختمان های اداری
کمپ های کارگری
کمپ ها و جایگاه های نفتی
انواع سپتیک تانک
سپتیک تانک های فاضلابی از نظر جنس سازه در انواع مختلفی تولید و دسته بندی می شوند. متداول ترین آن شامل سپتیک تانک های پلی اتیلنی، فایبرگلاس، بتنی، آجری، فلزی می باشد. این سپتیک تانک ها می توانند به سه صورت دفنی، زمینی و هوایی مورد استفاده قرار بگیرند. جنس مخزن سپتیک تانک تا حدودی بر روی فرایند تصفیه تاثیر دارد علاوه بر آن شرایط پیرامونی و محیطی محل نصب مخازن بر روی مکانیزم سپتیک تانک اثر گذار است. هر کدام از انواع سپتیک تانک موجود دارای مزایا و معایب می باشد. در ادامه به معرفی و بررسی دقیق تر سپتیک تانک ها می پردازیم.
سپتیک تانک پلی اتیلنی
رایج ترین و محبوب ترین سپتیک تانک موجود سپتیک تانک های پلی اتیلنی هستند. سپتیک تانک های پلی اتیلنی ارزان ترین و ساده ترین نوع تصفیه با بیشترین بهره وری را دارا می باشند. ماده اولیه مورد استفاده برای ساخت آن پلی اتیلن با گرید ۱۰۰ است. پلی اتیلن، پلیمر بسیار مستحکم و دارای طول عمر بالا می باشد. مزایای این نوع سپتیک تانک شامل موارد زیر می شود:
وزن سبک و قابلیت حمل آسان
دوام بسیار زیاد در برابر مواد شیمیایی و عدم خوردگی در برابر خاک های سولفاته
مقاومت بالا در برابر ضربه و شکستگی
پرتابل بودن و قابلیت حمل پس از نصب
دارای دریچه بازدید
دارای مواد آنتی UV
قابلیت تولید در ابعاد دلخواه
انعطاف پذیری بالا در صورت وقوع حوادث غیر مترقبه مانند رانش زمین
عمیر مفید بالای ۵۰ سال
ایزولاسیون کامل و بدون بو
مقرون به صرفه بودن
آب بندی کامل (جلوگیری از انتشار آلودگی به محیط خارجی)
انواع سپتیک تانک پلی اتیلنی
از منظر مقطع پروفیل بدنه سپتیک تانک های پلی اتیلنی در دو مدل طراحی و تولید می شوند. این دو مدل شامل سپتیک تانک های تک جداره و دوجداره می شوند. ضخامت مقطع سپتیک تانک های پلی اتیلنی تک جداره تا حداکثر ۱۲ میلیمتر می باشد. به همین دلیل مقاومت جانبی کمتری دارند. در عوض سپتیک تانک های دو جداره پلی اتیلنی ضخامتی تا حدود ۱۰۰ میلیمتر دارند. ضخامت بیشتر در کنار هندسه مقطع باعث افزایش مقاومت آن در برابر فشارهای جانبی شده است.
سپتیک تانک فایبرگلاس
دومین سپتیک تانک رایج در دنیا سپتیک تانک های فایبرگلاس هستند. ماده اولیه تولید این نوع از سپتیک تانک الیاف شیشه، رزین، کبالت و ژلکوت است. در مواقعی که خرید سپتیک تانک پلی اتیلنی مقرون به صرفه نیست یا در مواقعی که به دلیل شرایط نمی توان از سپتیک تانک پلی اتیلنی استفاده کرد؛ بهترین انتخاب سپتیک تانک فایبرگلاس است. کاربرد سپتیک تانک فایبرگلاس شامل استفاده در مکان های خاص مانند زیرزمین مجتمع های تجاری، اداری و ساختمان های مسکونی و یا مکان هایی که نیاز به استفاده از سپتیک تانک با سطح مقطع مکعبی دارند؛ می شود. مزایای سپتیک تانک های فایبرگلاس شامل موارد زیر می شود:
دوام بالا در برابر محیط اسیدی و خورنده فاضلاب
دوام بالا در شرایط محیطی مختلف
وزن پایین
کیفیت بالا
قابلیت نصب به شکل های دفنی و سطحی
ضد جلبک و آنتی UV
حمل و نقل آسان و ارزان
استفاده حداکثری از فضا
معایب سپتیک تانک از جنس فایبرگلاس شامل قیمت بالای دستگاه، ضرورت استفاده از سازه نگهبان جهت بالا بردن ایمنی، ضخامت پایین و عدم بارگذاری روی این سیستم می شود.
سپتیک تانک فایبرگلاس
انواع سپتیک تانک فایبرگلاس
سپتیک تانک های فایبرگلاس در دو مدل تولید می شوند که عبارتند از:
سپتیک تانک های پیش ساخته کامپوزیتی با حجم ۳ تا ۱۵۰ مترمکعب
سپتیک تانک های فایبرگلاس SMC با پنل های پیش ساخته
سپتیک تانک بتنی
یکی دیگر از انواع سپتیک تانک، سپتیک تانک های بتنی می باشد. در این مدل، سپتیک تانک به شکل یک مخزن استوانه ای از سیمان ضد سولفاته تیپ پنج و میلگرد ساخته می شود. سپتیک تانک های بتنی نیاز به طراحی و اجرای دقیق دارند. قطر سپتیک تانک های بتنی بین ۱ تا ۱.۶ متر می باشد. به دلیل مقاومت بالایی که دارند مناسب پروژه هایی با بار ترافیکی بالا می باشند. در کنار مزایای که این نوع سپتیک دارد معایب آن شامل وزن بالا و عدم تولید در ابعاد بزرگتر، امکان آسیب هنگام حمل و نقل و آسیب پذیری بتن در برابر کشش می شود. در مقایسه سپتیک تانک پلی اتیلن و بتنی می بینیم که سپتیک تانک های بتنی آب بندی کاملی ندارند و احتمال نشت در آن زیاد است که در دراز مدت علاوه بر تخریب و آلودگی محیط زیست باعث خوردگی آرماتورهای سپتیک تانک و تخریب کامل سپتیک تانک می شود.
سپتیک تانک بتنی
سپتیک تانک آجری (با مصالح بنایی)
چهارمین مدل از انواع سپتیک تانک، سپتیک تانک های آجری هستند. این سپتیک تانک ها را با استفاده از آجر فشاری و در برخی مواقع با استفاده از بلوک های سیمانی و یا سنگ همراه با ملات ماسه سیمان می سازند. بزرگترین مشکلی که این سپتیک تانک ها دارند نفوذ پذیری بالای آن ها است که باعث نشت بسیار زیاد در دیواره و کف آن می شود. لازم به ذکر است که دیواره این سپتیک تانک در برابر نشست و فشارهای جانبی در طول زمان آسیب پذیر است. برای حل این مشکل از پوشش های قیری بر روی مخزن استفاده می شود. حداکثر عمق مخازن این نوع سپتیک تانک ها ۲.۵ متر است زیرا دیوارهای آجری یا بلوکی تحمل فشارهای جانبی را ندارند. البته در صورتی که پشت دیواره با خاک پر شود این عمق می تواند به ۴ متر افزایش پیدا کند.
سپتیک تانک آجری (با مصالح بنایی)
سپتیک تانک فلزی
سپتیک تانک های فلزی آخرین مدل از انواع سپتیک تانک هستند و کمترین درخواست را دارند. فولاد در مقابل خورگی ضعیف است و همین عامل باعث منسوخ شدن این مدل سپتیک تانک ها شده است. برای رفع این معضل سعی شده است با استفاده از پوشش های چند لایه مانع از خوردگی و فرسودگی فولاد شوند. اگرچه این راهکار تا حدودی پاسخگو است اما با افزایش قیمت تمام شده همراه می باشد که مقرون به صرفه نمی باشد. از مشکلات دیگر سپتیک تانک های فلزی می توان به وزن زیاد آن ها و مشکلات حمل و اجرا اشاره کرد.
کدام نوع سپتیک تانک تصفیه بهتری دارد؟
تا به اینجا انواع سپتیک تانک را بررسی کردیم مزایا و معایب آن ها را بیان کردیم. اما سوال اصلی این است که درصد تصفیه این تانک سپتیک ها به چه صورت است؟ به طور کلی سپتیک تانک ها قابلیت تصفیه فاضلاب از ۳۰ الی ۶۳ درصد را دارند. در این بین سپتیک تانک های پلی اتیلنی بیشترین درصد تصفیه را دارند و در ادامه رتبه دوم از آن سپتیک تانک های فایبرگلاس می باشد. پس از آن سپتیک تانک های بتنی، آجری و فلزی به ترتیب در رتبه بندی سوم تا پنجم قرار می گیرند.
نظری نیست.