لولههای پلیمری PVC و UPVC که در ایران با نام اولین تولیدکننده این لولهها یعنی لوله پلیکا شناخته میشوند امروزه از کاربردهای متعددی در ساختمانسازی، آب و فاضلاب، کشاورزی، گاز، برق و دهها صنعت دیگر برخوردارند و به واسطه ویژگیهای منحصربهفرد خود بهترین جایگزین ممکن برای انواع لولههای فلزی، چوبی، سیمانی و … هستند. همزمان با پیشرفت علوم و تکنولوژیهای مختلف صنعت لوله و اتصالات نیز پیشرفت قابل توجهی داشته و این لولهها به شیوههای مدرن و پیشرفته تولید میشوند. در ادامه مطلب به بررسی فرایند اصلی و مراحل تولید لوله پلیکا پرداخته میشود.
مواد اولیه اصلی لوله و اتصالات پیویسی
قبل از آشنایی با فرآیند اصلی تولید محصولات پلیمری لازم است که با مواد اولیه و اصلی آنها آشنایی داشت. لولههای PVC و UPVC برخلاف لولههای فلزی، چوبی، سیمانی و … از چندین ماده اولیه تشکیل میشوند به همین دلیل است که از ویژگیها و خصوصیات منحصربهفردی برخوردارند. از مهمترین مواد تشکیل دهنده این لولهها میتوان به موارد زیر اشاره داشت:
پودر یا گرانول PVC
PVC یا پلی وینیل کلراید در حقیقت یک ماده پلیمری بر پایه محصولات نفتی است که در صنعت پتروشیمی تولید میشود. پلی وینیل کلراید میتوان در شکلهای مختلفی همچون پودر، گرانول و ورقه موجود باشد.
پرکنندهها
پرکنندهها (Filler) از جمله موادی هستند که به منظور افزایش استحکام و ماندگاری لولهها به آنها اضافه میشود و حجم و میزان استفاده از آن متناسب با جنس لوله، کاربرد لوله و ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی لوله متفاوت است. رایجترین و پرمصرفترین پرکننده در صنعت لوله پلیکا کربنات کلسیم است.
روان کنندهها
دیگر ماده تشکیل دهنده لولههای PVC و UPVC روان کنندهها (Lubricant) هستند که به منظور کاهش اصطکاک و افزایش مقاومت محصول به کار میروند. روان کنندههای صنعت لوله به دو دسته داخلی و خارجی تقسیم میشوند. روان کنندههای داخلی شامل مواردی همچون الکلهای چرب، استارت کلسیم و اسیدهای استر چرب و روان کنندههای خارجی نیز شامل مواردی همچون پلیاتیلن واکس و پارافین واکس میباشند.
پایدار کنندهها
همانطور که از نام آنها مشخص است پایدار کنندهها (Stabilizer) به منظور کنترل دمای تخریب و دمای انجام فرایند تولید لوله استفاده میشوند و میتوانند بر روی رنگ لوله پلیکا نیز موثر باشند.
کمک فرایندها
از دیگر موادی که در تولید لوله پلیکا استفاده میشوند، کمک فرآیندها (Processing Aid) هستند که به منظور کاهش میزان ضایعات، افزایش براقیت لوله و یکنواخت کردن سطح آنها استفاده میشوند. رایجترین کمک فرآیندهای لوله پلیکا شامل کوپلیمر متیل اکریلات و آلکیل اکریلات میباشد.
اصلاحکنندهها
اصلاحکنندهها (Impact Modifier) نیز به منظور افزایش تحمل و مقاومت لوله در برابر ضربه و مواد شیمیایی استفاده میشوند و رایجترین آنها پلیاتیلن کلرینه شده است.
رنگدانهها
رنگدانهها نیز (Pigment) به منظور تغییر رنگ لولههای پلیکا استفاده میشوند و میتوانند از مواد معدنی و آلی تشکیل شوند و رایجترین آنها تیتانیوم دیاکسید است