لوله چیست؟
لوله برای انتقال جریان سیالاتی مانند آب و گاز که در تأسیسات ساختمان‌های مسکونی و محیط‌های بزرگ صنعتی نصب می‌شود. کارخانجات تولید پایپ، در مراحل تولید از موادی مانند آهن، پلاستیک، فولاد و مواد پلیمری استفاده می‌کنند. هر کدام از لوله‌ها با توجه به جنس و مواد اولیه، کاربرد خاص خود را دارند که در ادامه در مورد هر کدام از آن‌ها توضیح خواهیم داد.
برخی از افراد تصور می‌کنند که تیوپ (لوله) باید ظاهری گرد داشته باشد، اما باید بدانید که پایپ‌ها در قالب‌های شش ضلعی و حتی مربعی شکل تولید می‌شوند. این مدل از اشکال اغلب در لوله‌های از جنس فولاد دیده می‌شود. تیوپ‌ها با توجه بر اساس جنس تولیدی، مزایا و ایراداتی دارند که در این مقاله به آن‌ها اشاره می‌کنیم. اگر می‌خواهید از قیمت انواع لوله مطلع شوید، می‌توانید به صفحه لیست قیمت لوله مراجعه کنید.
کاربرد لوله‌ها در صنایع مختلف و ساختمان سازی
همان طور که می‌دانید لوله‌ها یکی از کاربردی‌ترین ابزارهای پیرامون ما هستند که می‌توانند مایعات و گازها را به خوبی از خود عبور دهند. لوله‌هایی که در زمینه انتقال مایعات استفاده می‌شوند، معمولاً مواد بهداشتی مثل آب را از جایی به جایی دیگر انتقال می‌دهند. کارخانجات برای ساخت لوله‌هایی با این عملکرد از مواد اولیه پلاستیکی و فلزی استفاده می‌کنند. سایر مدل‌های برای انتقال پسماندهای شهری و مواد شیمیایی کارخانه‌های صنعتی کاربرد دارند، جنس این گونه پایپ‌ها از فولاد و پلی اتیلن می‌باشد.
محصولات مرتبط
برخی از لوله‌ها تنها مختص انتقال سیالی مانند گاز هستند و می‌توانند انواع مواد گازی را از خود عبور دهند. مواد اولیه و جنس تشکیل دهنده این گونه لوله‌ها، از آلیاژهای خاص فولادی است، به همین جهت می‌توان از آن‌ها برای انتقال مواد گازی در پالایشگاه‌ها و بخش‌های پتروشیمی استفاده کرد. طراحی این مدل از پایپ‌ها به گونه ای است که بتوانند بیشترین فشار را تحمل کنند و در زمان انتقال مواد گازی از مکانی به مکانی دیگر دچار مشکل نشوند. بسیاری از شرکت‌های پتروشیمی و کارخانجات صنعتی این روزها از تیوپ‌های فلزی استفاده می‌کنند، چرا ترکیبات و مواد اولیه آن از بهترین آلیاژهای مقاوم فولادی می‌باشند.
انواع لوله و اتصالات آن
پایپ‌های با توجه به مواد سازنده و کاربردهایی که دارند، در اندازه‌ها و قطرهای گوناگونی تولید می‌شوند، نامی یا سایز قطر خارجی لوله‌ها یکی از معیارها و مشخصات بسیار مهمی است که با قدرت دوام و فشار پایپ‌ها ارتباط مستقیم دارد. به همین کارخانه‌های تولید لوله، این وسیله کارآمد را از کوچک‌ترین سایز یعنی ۳ اینچ تا بزرگ‌ترین اندازه قطر یعنی ۶۵ اینچ تولید می‌کنند. پایپ‌ها با توجه به اندازه قطر و مشخصاتی که دارند در بخش‌های مختلف قابل استفاده می‌باشند.
در ادامه مقاله درباره انواع تیوپ‌ها بیشتر توضیح خواهیم داد. پایپ‌ها معمولاً به شکل شاخه‌ای در کارخانه تولید و در بازار توزیع می‌شوند. کمترین طول هر شاخه لوله ۰.۵ متر و بیشترین طول آن ۶ متر است که با توجه میزان مقاومت و مواد اولیه‌ای که دارند، تغییر می‌کند.
پایپ‌ها با توجه مواد اولیه‌ای که دارند، از ویژگی‌ها و مشخصات متفاوتی نیز برخوردار می‌باشند. میزان فشاری که تحمل می‌کنند، مقاومت، ماندگاری و طول عمر و همچنین عایق بندی مناسب، از مهم‌ترین مشخصات تیوپ‌های پلاستیکی و فلزی هستند.
لوله پلیمری چیست؟
پایپ‌های پلیمری، پایپ‌هایی هستند که با توجه خواص و مشخصاتی که دارند، در حال حاضر در صنایع مختلف و تأسیسات انواع ساختمان استفاده می‌شوند. این مدل از تیوپ‌ها به واسطه مواد اولیه‌ای در مراحل تولید آن‌ها استفاده شده است، از خواص فیزیکی و شیمیایی بالایی پشتیبانی می‌کنند. همین امر باعث شده تا مورد توجه بسیاری تولیدکنندگان و مصرف کنندگان قرار بگیرند.
مزایای لوله‌های پلیمری
تیوپ‌های پلیمری یکی از بهترین گزینه‌ها برای پایپ‌های فلزی می‌باشند، چرا که Pipهای فلزی در مدت زمان بسیار کوتاهی زنگ می‌زنند و دچار خوردگی می‌شوند. تیوپ‌های پلاستیکی علاوه بر این که سبک هستند، بلکه قیمت بسیار ارزانی دارند و نصب آن‌ها در کوتاه‌ترین زمان ممکن صورت می‌گیرد. Pipهای پلیمری معمولاً با افت فشار مواجه نمی‌شوند، انعطاف پذیری آن‌ها بالا است و به خوبی فرم می‌گیرند، از همه مهم‌تر این که، نارسانای الکتریسیته هستند و از خواص بهداشتی مثل مقاومت و استحکام در مقابل خطرات میکروبیولوژی و رسوب پذیری برخوردارند.
لوله‌های پلیمری با توجه به این که مزایای و فواید بسیار متنوعی دارند، اما نمی‌توانند در برابر دما و فشار زیاد تاب بیاورند، خاصیت اشتعال پذیری این پایپ‌ها باعث می‌شوند، به سرعت دچار آسیب دیدگی شوند. این نوع از لوله‌ها محبوبیت زیادی در بین صنعت گران دارند و بسیاری پیمانکاران تأسیسات ساختمانی، این مدل از تیوپ‌ها را برای جا به جایی و انتقال مواد مایع انتخاب می‌کنند. لازم به ذکر است که برخی از Pipها با استفاده از ترکیب پلیمر و فلز تولید می‌شوند و با توجه به نوع کاربری آن‌ها، خواص فیزیکی، شیمیایی و مکانیکی تیوپ را مشخص می‌کنند.
کاربردهای لوله‌های پلیمری
Pipهای پلیمری، در سیستم‌های آبرسانی و آبیاری، زمین‌های باغبانی و کشاورزی مورد استفاده قرار می‌گیرند. همچنین در بخش‌های مرتبط با فاضلاب‌های شهری، تأمین آب باغات، کارخانجات صنعتی، دامداری، مواد شیمیایی و صنعتی، فرآورده‌های غذایی و … کاربرد زیادی دارند. در حال حاضر می‌توان از پایپ‌های پلیمری به جای لوله‌های گالوانیزه در تأسیسات برای انتقال آب سرد و گرم استفاده کرد.
انواع لوله پلیمری
نخستین Pip پلیمری که تولید شد، به عنوان نیترات سلولز مورد استفاده قرار گرفت. سپس مدل‌های مختلف آن مانند لوله نایلون، پلی اتیلن، پلی‌پروپیلن، پلی بوتیلن و تیوپ‌های پلیمر کریستال مایع ساخته شدند. انواع پایپ‌های پلیمری عبارت‌اند از، لوله پلی اتیلن PE، لوله پی وی سی یا پلی وینیل کلراید PVC، لوله پلی‌پروپیلن PP و لوله پلی بوتیلن PB.
لوله پلی اتیلن
Pipهای پلی اتیلن، پایپ‌هایی هستند که می‌توان از آن‌ها چند نوع لوله پلیمری با مصرف بالا ساخت. مهم‌ترین آن‌ها پایپ پلی اتیلن مشبک می‌باشد که با نماد اختصاری PEX معرفی می‌شود. بسیاری از سازندگان و طراحان از این لوله‌ها در سیستم‌های گرمایش از کف استفاده می‌کنند، چرا که در مقابل حرارت و فشار زیاد تحمل زیادی دارند و در برابر ضربه، مقاومت و استحکام خوبی از خود نشان می‌دهند.
پلی اتیلن‌ها برای استفاده در سیستم‌های لوله کشی گرم مناسب نیستند. تنها می‌توان از آن‌ها برای انتقال آب سرد استفاده کرد. اگر می‌خواهید درباره قیمت‌های لوله پلی اتیلن اطلاعات خوبی به‌دست آورید، می‌توانید به صفحه لیست قیمت پلی ران بروید.
لوله پروپیلن
لوله‌های پروپیلن با لوله‌های PVC کاربرد مشابهی دارند، البته با کمی اختلاف، پروپیلن‌ها از مقاومت و کارایی بیشتری برخوردار هستند. طول عمر پایپ‌های پروپیلن به پنجاه سال می‌رسد. این لوله اتصالات بسیار متنوعی دارد و امروزه مورد توجه بسیاری از اهالی صنعت و ساختمان سازی قرار گرفته است. پروپیلن‌ها انواع مختلفی دارند که شامل هموپلیمر، کوپلیمر ضربه‌ای و کوپلیمر اندام می‌شوند.
لوله PVC
لوله‌های پی وی سی را باید در رنگ‌های خاکستری و یا سفید دیده باشید. Pipهای پی وی سی کاملاً برعکس پلیمرها، قابل اشتعال می‌باشند و به احتمال زیاد در دمای زیر صفر دچار شکستگی می‌شوند. البته توجه داشته باشید که اشتعال تنها به قسمت‌های دیگر لوله پ وی سی سرایت نمی‌کند، بلکه در همان قسمتی که اشتعال صورت گرفته از بین خواهد رفت.
پایپ‌های PVC را نباید به طور مستقیم در معرض نور خورشید قرار دهید، چرا که آسیب می‌بینند و کارایی خود را از دست می‌دهند. اشعه ماورای بنفش خورشید کیفیت لوله را تحت تأثیر قرار می‌دهد. به همین دلیل از تیوپ‌های PVC برای انتقال آب داغ استفاده نمی‌شود. لوله‌های PVC در دو نوع UPVC و CPVC تولید و روانه بازار می‌شوند. لوله‌های CPVC به علت داشتن کلر بیشتر، مقاومت و استحکام بیشتری هم دارند.
ویژگی‌های لوله پلاستیکی یا پلیمری
بسیاری از افراد پایپ‌های پلاستیکی را با عنوان لوله‌های سبز می‌شناسند. این گونه تیوپ‌ها از قطعات به شکل همسانی تولید می‌شوند. در حال حاضر یکی از بهترین انواع پایپ‌ها در سیستم‌های لوله کشی فاضلاب شهری در جهان، پایپ‌های پلاستیکی هستند.
تیوپ‌های پلاستیکی:
استحکام و مقاومت بسیار خوبی دارند.
فشارهای بالا را با بیشترین قدرت تحمل می‌کنند.
ماندگاری و طول عمر قابل توجهی دارند.
دچار پوسیدگی و زنگ زدگی نمی‌شوند.
کاملاً مناسب محیط‌های بهداشتی می‌باشند.
قابلیت نصب بر روی دیوار
نصب بسیار سریع و آسانی دارند.
لوله‌های پلاستیکی ویژگی‌های و مزایای زیادی برخوردارند، اما تنها نقصی بر این لوله‌ها وارد می‌شود و آن‌ها کم بودن تحمل آن‌ها در برابر گرمای زیاد است. از پایپ‌های پلاستیکی می‌توانید در بخش‌های انتقال آب شرب و فاضلاب‌های ساختمانی استفاده کنید.
لوله پنج لایه
پایپ‌های پنج لایه یا تیوپ‌های PEX AL PEX از جدیدترین نسل‌های لوله در صنعت لوله کشی هستند که مواد اولیه آن ترکیبی از فلز و پلیمر می‌باشند. در ساخت Pipهای پنج لایه تنها از یک لایه آلومینیومی استفاده می‌شود و این لایه میان دو لایه دیگر نصب می‌شود. دولایه‌ای که در پایپ پنج لایه قرار دارند، به قسمت داخلی پلیمری و خارجی متصل می‌شوند. لایه فلزی که برای پایپ‌های پنج لایه طراحی شده است، می‌تواند نیروی ضربه‌های ناگهانی و محکم را به شدت کاهش دهد و از لوله در مقابل آسیب‌های مختلف محافظت کند.مزایای لوله‌های پنج لایه
پایپ‌های پنج لایه به راحتی نصب می‌شوند و اتصالات ساده ای دارند.
عایق بندی تیوپ‌های پنج لایه بسیار مناسب می‌باشند.
با توجه به مقاومتی که دارند، دچار خوردگی نمی‌شوند.
وزن سبک و انعطاف پذیری خوبی دارند.
دما و فشار بالا را تحمل می‌کنند.
از ورود نفوذ اکسیژن به فضای داخل Pip جلوگیری می‌کنند.
هیچ یک از نواقص پایپ‌های پلیمری و فلزی در لوله‌های پنج لایه دیده نمی‌شود.
حمل و نقل بسیار راحتی دارند.
مقاومت و دوام پایپ‌های پنج لایه بالا است و طول عمر مناسبی دارند.
کاربردهای لوله پنج لایه
در بخش‌های تهویه مطبوع مکان‌های مختلف استفاده می‌شوند.
گزینه مناسبی برای تاسیسات گرمایشی هستند.
با توجه به کیفیت بالایی که دارند، می‌توان برای انتقال سیال در سیستم‌های موتورخانه استفاده کرد.
مقاومت زیاد این لوله‌های باعث شده تا در بخش‌های مختلف صنعتی مورد استفاده قرار بگیرند.
سیستم‌های آبرسانی برای صرفه جویی در مصرف آب به این نوع پایپ‌ها نیاز دارند.
برندهای لوله پنج لایه
معتبرترین برندهای تولیدکننده پایپ‌های پنج لایه که به عنوان زیر مجموعه شرکت گیتی پسند اصفهان شناخته شده‌اند، کارخانه آذین لوله، ایران لوله و نیوفلکس نام دارند. برای اطلاع از قیمت تیوپ‌های پنج لایه می‌توانید به صفحه لیست قیمت ایران لوله مراجعه کنید. همچنین برای خرید لوله پنج لایه با مناسب‌ترین قیمت می‌توانید صفحه لیست قیمت آذین پایپ را باز کنید.
لوله‌های سه لایه
لوله‌های سه لایه محصولاتی هستند که بیشتر در سیستم فاضلاب استفاده می‌شوند.
نظری نیست.